تکنیک روانشناسی Emdr چیست؟ همه حقایق مشاوره ای ام دی آر
تکنیک روانشناسی Emdr، روشی نسبتاً جدید است که روز به روز بیشتر در روان درمانی مورد استفاده قرار میگیرد. بسیاری، ای ام دی آر تراپی؛ را یک روش تروما درمانی خالص میدانند. اما تعداد بیشتری از درمانگران، از درمان Emdr به طور گستردهتری استفاده میکنند. آنها همچنین از این تکنیک روانشناسی برای؛ باز کردن گرههای عاطفی، رفع ترسها و اعتیاد و همچنین برای مربیگری و اختلالات خوردن استفاده میکنند. در این سری از مطالب مربوط به زوج درمانی دکتر قیومی، تمام حقایق، روش ها و نکات روانشناسی Emdr یا مشاوره ای ام دی آر را برای شما بازگو میکنیم.
ایامدیآر (Emdr) چیست؟
حساسیت زدایی و پردازش مجدد حرکات چشم یا (Emdr)؛ روشی برای درمان PTSD است که برای اولین بار بیش از 25 سال پیش توسط روان درمانگر آمریکایی به نام فرانسین شاپیرو (با بیماران مبتلا به PTSD کار میکند)، توسعه یافته است.
در سالهای بعد، این روش بیشتر توضیح داده شد و به یک روش درمانی کامل و مؤثر تبدیل گردید. برای مثال کاربرد روانشناسی EMDR؛ میتوان از ایامدیآر برای درمان پیامدهای آسیبها و اختلالات روانی به ویژه اختلال استرس پس از سانحه یا (PTSD) استفاده کرد. به طور کلی Emdr؛ درمانی است برای افرادی که همچنان از عواقب یک تجربه تکاندهنده مانند تصادف، خشونت جنسی یا یک حادثه خشونت آمیز رنج میبرند.
بیشتر بدانید: زوج درمانی چیست؟ همه چیز در مورد زوج درمانی (Couples therapy).
اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) چیست؟
اختلال استرس پس از سانحه یا (PTSD)، ناشی از یک تجربه آسیب زا مانند تجاوز جنسی، جنگ و یا یک تصادف جدی میباشد. حال، pstd چگونه درمان میشود؟ همانطور که در روان درمانی معمول است، ابتدا تروما و موقعیت استرس زا از گذشته مورد بحث و تجزیه و تحلیل قرار میگیرد. سپس بیمار از نظر ذهنی خود را در موقعیت آسیب زا قرار میدهد در حالی که انگشت درمانگر را با چشمانش به چپ و راست حرکت میکند.
سربازانی که از جنگ می آیند و یا بازماندگان تجاوز جنسی، جزء افرادی هستند که تحت تأثیر PTSD قرار دارند. اختلال استرس پس از سانحه شامل علائم هوشیاری بیش از حد مانند مبهوت بودن، اضطراب، افسردگی و زنده کردن رویداد آسیب زا و یا دیدن کابوس در خواب میباشد.
بیشتر بدانید: نواع اختلالات اضطراب (Anxiety disorders).
نحوه کار تکنیک روانشناسی Emdr
گاهی اوقات ما تجربیات سخت کودکی را کاملاً سرکوب کرده و یا آنها را بی اهمیت جلوه میدهیم. ممکن است کودکان بر اثر این تجربیات بد، موقعیتهای تهدیدآمیزی را تجربه کنند در حالی که برای بزرگسالان فقط در حد یک مشکل باشد. پیامدهای این تجربیات هضم نشده، اغلب به واکنشهای غیرقابل درک در بزرگسالی ختم میشود.
در اصل، این تجربه بد قدیمی در جایی از مغز کودک ذخیره شده و بر بسیاری از واکنشهای او در زندگی تاثیر میگذارد، اما برای آگاهی و پردازش بیشتر قابل دسترسی نیست. این تجربه تلخ، فقط توسط محرکهای جدیدی مانند EMDR فعال میشود.
تکنیک روانشناسی ایامدیآر؛ روند طبیعی خوددرمانی را از سر میگیرد و استرس فرد آسیب دیده را از بین میبرد. این روش باعث پردازش مجدد ذهنی خاطرات (معمولا بدون دخالت ذهن خودآگاه) میشود. EMDR تراپی، همچنین میتواند به درمان فوبیا و وحشت کمک کند.
بیشتر بدانید: انواع اختلالات خلقی (mood disorder)، علائم، راهکارها، روش های درمان و پیشگیری اختلال خلقی.
مراحل درمان Emdr به چه صورت است؟
در اینجا مراحل درمان با روش Emdr را برای شما بازگو میکنیم:
- مرحله ۱ درمان ای ام دی آر؛ شرح حال و برنامه ریزی درمان
درمانگر و بیمار به گفتگو کردن میپردازند و ابتدا تاریخچه ای از گذشته جمع آوری میشود. پس از حذف موارد منع مصرف (جنبه یا واقعیتی که مخالف یک درمان خاص است)، درمانگر با بیمار همکاری میکند تا یک برنامه درمانی انجام گیرد. بخش اساسی این کار، پردازش مجدد خاطرات تروماتیک یا سایر علائم مرتبط با تروما میباشد.
مطالعه بیشتر: جدیدترین انواع تکنیک زوج درمانی! با مهمترین روش زوج درمانی آشنا شوید.
- مرحله ۲ روانشناسی ای ام دی آر؛ آماده سازی بیمار
در مرحله آماده سازی بیمار، برنامه و روش درمان به بیمار اطلاع داده میشود. درمانگر ممکن است از قبل از تکنیکهای آرام سازی یا تخیلی برای آرامش بیمار استفاده کند. همچنین در صورت نیاز، ممکن است که پزشک برای شما دارو تجویز کند. برای مشاروه آنلاین روانشناسی یا حضوری با تکنیک روانشناسی Emdr با متخصص ما در تماس باشید.
- مرحله ۳ مشاوره ای ام دی آر: ارزیابی حافظه
در مرحله سوم یعنی ارزیابی حافظه، توجه تدریجی به خاطرات استرس زا از طریق محرکهای حسی، هیجانات عاطفی و شناختی به گونه ای است که بتوان آنها را در کل یک رویداد آسیب زا، ادغام کند. این بدان معناست که فرد آسیب دیده به حافظه خود دسترسی کاملتری داشته و میتواند یاد بگیرد که آن را از نظر ذهنی در تجربه کلی خود طبقه بندی کند.
بیشتر بدانید: تکنیک زوج درمانی گاتمن (GOTTMAN) چیست؟
- مرحله ۴: انجام کار
در مرحله چهارم یعنی انجام کار، بیمار خاطرات آسیب دیده خود را دوباره پردازش میکند. برای انجام این کار، او برخی از تصاویر برجسته، برداشتهای حسی و الگوهای فکری منفی مرتبط با این رویداد وحشتناک را به یاد می آورد.
در حالی که فرد آسیب دیده بر خاطرات خود تمرکز میکند به طور همزمان توسط محرکهای حسی درمانگر نیز تحریک میگردد. در این فاز، بیمار یک تسکین تدریجی را از طریق تغییر تأثیرات حسی و افکار تجربه میکند. همچنین، فشار ناشی از خاطراتی که با درمان EMDR دوباره فعال میشوند از نظر روانی قابل کنترل است. خود درمانگر باید از نظر ذهنی پایدار باشد و بتواند به گونه ای انعطاف پذیر، واکنش مناسبی نشان دهد تا بتواند به اندازه کافی از بیمار و پردازش فردی او حمایت کند.
- مرحله 5 از تکنیک روانشناسی EMDR: لنگر انداختن
پس از اینکه بار اضافی از حافظه به اندازه کافی در مرحله چهارم کاهش یافت، شناخت مثبت در فرد بیمار ایجاد میشود. در این زمینه، شناخت به معنای تمام افکار، نگرشها یا نظراتی است که با تجربه آسیب زا مرتبط هستند. به عنوان مثال “من هرگز نمیتوانم دوباره اعتماد کنم” یک شناخت منفی است و یا “تجربه به پایان رسیده است” یک شناخت مثبت میباشد. زیرا خاطرات آسیبزا معمولاً در سطح شناختی به شکل باورهای سنگینی هستند که به طور مکرر ردپایی از خود به جای میگذارند. احساسات منفی با تحریک سریع دو طرفه کاهش مییابد، در حالی که احساسات مثبت با تحریک دو طرفه آهسته تقویت میشوند.
- مرحله ۶: تست بدن
در تست بدن، فرد به دنبال تکه های حافظه ماندگار و قابل درک حسی میگردد. در این مرحله شخص بیمار، اعتماد به نفس مثبت خود را ابراز میکند و در همین حین به آرامی توجه خود را از بالا به پایین در بدن خود میچرخاند و احساسات فیزیکی بدن خود به درمانگر توصیف میکند.
مطالعه بیشتر: همه چیز در مورد مشاوره مهارت های زندگی که باید بدانید.
- مرحله ۷: تکمیل درمان
در نهایت در مرحله هفتم و پایان کار، تأثیر آن تجربه تلخ بر بیمار مورد بحث قرار میگیرد. درمانگر با فرد آسیب دیده در مورد قوانین مداخله و در رابطه با فاصله زمانی بین جلسات موافقت میکند. این فاز بسیار مهم است، زیرا فرآیند شروع شده در جلسه EMDR، بدون وجود این گام، میتواند بعد از جلسه اول به شکل ضعیفی ادامه یابد.
- مرحله آخر تکنیک روان شناسی ای ام دی آر؛ مصاحبه بعدی
مرحله آخر در ابتدای جلسه یا مصاحبه بعدی اتفاق می افتد. با شروع جلسه قبلی EMDR، بیمار معمولاً تکههای حافظه یا رویاهایی را بین جلسات تجربه میکند که قبل از اینکه درمانگر قدمی فراتر بگذارد، دوباره در ابتدای جلسه بعدی پردازش میشود.
حتی پس از اولین جلسه موفقیت آمیز Emdr، اکثر بیماران تغییر واضحی را در حافظه خود تجربه میکنند. به علاوه، هیجان فیزیکی مرتبط با فرد نیز فروکش میکند و افکار و احساسات منفی را نیز میتوان به روشی جدید و مثبتتر حل کرد.
مطالعه بیشتر: زبان پریشی یا آفازیا (Aphasia) چیست؟ علل، علائم، انواع و تشخیص و درمان این مشکل زبانی.
آیا EMDR یک روش علمی اثبات شده است؟
همانطور که در بالا اشاره شد از نظر علمی ثابت شده که EMDR تراپی علیه PTSD عمل میکند. در سال 2019 و در طی یک بررسی، دانشمندان 25 مطالعه با کیفیت بالا را در مورد درمان اختلال استرس پس از سانحه با EMDR بررسی کردند که در 24 مورد از آنها این روش حداقل، بهبود قابل توجهی در علائم و در برخی موارد اختلال استرس پس از سانحه، ایجاد کرد.
در این بررسی، محققان علاوه بر PTSD، زمینههای دیگری (مانند افسردگی و درد مزمن) را نیز شناسایی کردند که EMDR میتواند تأثیرات مثبتی بر روی آنها داشته باشد. برای یک روانشناس معروف اروپایی که بیش از 1000 بیمار را با روش EMDR درمان کرده است، یک چیز مسلم است، اینکه تکنیک روانشناسی ای ام دی آر؛ نسبت به روشهای دیگر ملایم تر میباشد. در حالی که درمان با EMDR، معمولاً سریعتر از سایر روشهای تروما درمانی عمل میکند، اما یک درمان معجزه آسا نیست و هیچ راهی برای دانستن اینکه چند جلسه طول میکشد، وجود ندارد.
بیشتر بدانید: اختلال افسردگی آتیپیک یا غیرمعمول (Atypical Depression)، پیشگیری، علائم، دلایل، تشخیص و درمان.
فواید درمان روانشناسی EMDR
اولین و مهمترین مزیت درمان EMDR این است که یک روش درمانی بسیار سریع و موثر، مخصوصاً برای مسائل آسیب زا میباشد. مهمتر از همه اینکه شما تغییرات را در بیمار در همان جلسه اول درمانی مشاهده میکنید. به گونه ای که تغییرات چشمگیر بیماران را میتوان به صورت زنده و مستقیم دید که با بارهای احساسی بسیار قوی وارد شده اند و در پایان جلسه درمان، ممکن است آن بار عاطفی کاملاً از بین رفته باشد.
فایده دیگر Emdr تراپی این است که میتواند یادگیری را در سطح عاطفی و حسی تغییر دهد، یعنی فرد بیمار، رویداد آسیب زا را به خاطر می آورد اما در لحظه روی او تأثیر نمیگذارد.
همچنین، درمان EMDR بسیار کامل است، زیرا روی بخش عاطفی، باورهای منفی فرد و احساسات بدنی او کار میشود. بنابراین هیچ گزینه ای رها نمیشود و مشکل به همراه هر چیزی که مستلزم آن است، حل میشود. این درمان نه تنها برای حوادث آسیب زا به کار میرود، بلکه برای غم، فوبیا، OCD، اضطراب و افسردگی نیز بسیار خوب عمل میکند.
مطالعه بیشتر: اختلال دزدی بیمارگونه یا کلپتومانیا (Kleptomania) چیست؟ با جنون دزدی، پیشگیری، درمان آن آشنا شوید.
پیامدهای ای ام دی آر تراپی (Emdr)
در طول دوره درمان با ایامدیآر (emdr)؛ فرد بیمار یک رویداد آسیب زا را که باعث PTSD شده است، دوباره تجربه میکند. این مسئله میتواند یک فرآیند استرس زا و دارای بار هیجانی باشد. اگرچه یک درمانگر برای کمک به فرد در مدیریت این احساسات همواره حضور دارد. احساسات آسیب زا میتوانند پس از پایان جلسه emdr تراپی، ادامه داشته باشند و در سایر جنبه های زندگی فرد نیز تداخل ایجاد کنند.
مشخص نیست که آیا تکنیک EMDR برای درمان PTSD به دلیل حرکات چشم یا صرفاً به دلیل قرار گرفتن در معرض یک رویداد آسیب زا در یک محیط امن با راهنمایی یک درمانگر، موثر میباشد. با این حال، حرکات چشم در این روش به هیچ وجه مضر نیست.
چه زمانی از درمان EMDR استفاده کنیم؟
بعد از یک رویداد تکان دهنده، دردناک یا ترسناک برای شما چه اتفاقی می افتد؟ قطعا شما میتوانید، آن رویداد را پردازش کنید یا در پردازش آن به مشکل بخورید. گیر افتادن در پردازش یک اتفاق ناگوار، باعث میشود احساس، رفتار، تفکر و واکنش متفاوتی نسبت به محیط خود داشته باشید.
غالبا به دلیل آن اتفاق ناخوشایند، احساس خوبی ندارید یا اینکه محیط شما نشان دهنده این موضوع است. همچنین، شاید این اتفاق تکان دهنده باعث شود که دائماً تصاویر یا افکار ترسناکی در مورد آن داشته باشید که در نتیجه مشکلات مختلفی را تحمل میکنید. به همین دلیل، روانشناسی EMDR اولین انتخاب درمانی برای کمک به خلاص شدن از شر این مسائل خواهد بود.
خانم دکتر تکنیک تکنیک روانشناسی Emdr بیشتر برای چه افرادی مناسب هست؟
مریم عزیز، این تکنیک روانشناسی برای تشخیص شدت و ازبین بردن اضطراب و افکار مزاحم به کار برده میشود
از این تکنیک برای کسانی که اختلالات روانی شدید دارند به کار برده نمیشود و برای افرادی که دچار نشخوار ذهنی هستند و استرس بالایی دارند تکنیک روانشناسی Emdr بسیار مناسب است. به عنوان مثال کسانی که ازدواجی موفقی نداشته و دچار استرس شده اند یا زندگی پربحرانی داشتند و راه خود را گم کرده اند از مشاوره ای ام دی آر استفاده میشود.
مریم عزیز سلام
این تکنیک بعد از مصاحبه ای که انحام میشه مشخص میشه که برای چه شخصی مفیده .بیمار استرسی و مضطرب بعد از چند حلسه میتونه از این تکنیک بهره ببره و براش مناسب باشه
دوست خوبم سلام
بستگی به مشکل و اضطراب فرد داره