تشخیص، علائم و درمان اختلال صدا بیزاری یا میسوفونیا (Misophonia)

صداهایی وجود دارد که برای برخی از افراد بیشتر از دیگران، آزاردهنده است. اما زمانی که آنها باعث ناراحتی غیرقابل تحمل و تغییر خلق و خو میشوند، ممکن است به دلیل اختلالی به نام صدا بیزاری یا میسوفونیا (Misophonia) باشد. سر و صدایی که گاهی اوقات گچ، روی تخته سیاه مدرسه ایجاد میکرد را به خاطر دارید!؟ یا وقتی چنگال صفحه ای را خراش میدهد چه اتفاقی می‌افتد؟ مطمئناً فقط فکر کردن به آنها شما را می‌لرزاند! این صدا و سایر صداهای “بلند” برای اکثر ما بسیار آزاردهنده است، اما می‌توانیم آن را تحمل کنیم.
مشکل زمانی به وجود می‌آید که صداهای بسیار معمولی و بی‌اهمیت که ما عموماً به آنها توجه نمی‌کنیم، برای برخی افراد آزاردهنده و مطلقاً غیرقابل تحمل شود به گونه ای که حتی ممکن است، حملات خشم و نوسانات خلقی را تجربه کنند. علاوه بر این، افراد مبتلا به این اختلال؛ معمولاً از سوء تفاهم بقیه رنج می‎‌برند که این عدم تحمل را به شیدایی های ساده یا حساسیت بیش از حد نسبت می دهند. ما در ادامه این مطلب از مرکز مشاوره و روانشناسی دکتر قیومی؛ علائم، علل و روش های درمان اختلال صدا بیزاری یا میسوفونیا را توضیح می‌دهیم.

همه چیز درمورد مشاوره فردی و همچنین بیماری ها و اختلالات روانی را در این سری از مطالب کلینیک دکتر قیومی مشاهده بفرمایید.

اختلال صدا بیزاری یا میسوفونیا (Misophonia) چیست؟

اختلال صدا بیزاری یا میسوفونیا (Misophonia)؛ وضعیتی است که در اثر واکنش شدید به صداهای خاص ایجاد میشود. نام “misophonia” و تعریف آن از کلمات لاتین “miso” به معنای (نفرت) و “phonia” یعنی (صدا) گرفته شده است.
این اختلال را نباید با هایپراکوزیس، اشتباه گرفت که شامل درک صداهای خاص به روشی غیرعادی بلند و حتی احساس درد فیزیکی هنگام گوش دادن به آنها می‌باشد. هایپراکوزیس و میسوفونیا؛ اختلالاتی هستند که با “کاهش تحمل صدا” مرتبط هستند.

با این حال، اختلال هایپراکوزیس؛ وضعیتی است که در آن اطلاعات شنیداری به صورت غیرقابل تحمل، بلند تلقی می‌شود، در حالی که در میسوفونیا این صداها یا الگوهای صوتی، تکراری و غیر قابل تحمل میشوند. افراد مبتلا به اختلال صدا بیزاری به شنیدن یک الگوی صوتی خاص مانند صدای جویدن آدامس، سرفه، ضربه زدن با مداد روی میز، عطسه و غیره واکنش نشان میدهند.

مطالعه بیشتر: اختلال کمبود توجه یا بیش فعالی (ADHD) چیست و چگونه درمان میشود؟.

علت ایجاد اختلال صدا بیزاری چیست؟

علل میسوفونیا؛ هنوز مشخص نشده است. در برخی موارد، می‌توان آن را به تجربه ای که افراد در دوران کودکی خود داشتند، ردیابی کرد. همچنین، موقعیت ‌های آسیب زای شدید نیز، می‌توانند منجر به اختلال صدا بیزاری شوند. در هر دو مورد، صداهای منفور را میتوان به ارتباط مغزی بین صدا و احساس بد در مورد یک تجربه مشاهده کرد. با این حال، در اختلالات پس از سانحه، احساس ترس اغلب با سر و صدا ایجاد میشود که بیشتر نشان دهنده فونوفوبیا است. برای آشنایی با انواع اختلالات اضطراب (Anxiety disorders) این مطلب از مرکز مشاوره آنلاین دکتر قیومی را مشاهده بفرمایید.

مطالعه بیشتر: اختلال وسواس فکری و عملی (OCD) چیست؟ علائم، نشانه ها، روش های درمان وسواس فکری را آموزش ببینید.

چه صداهایی باعث ایجاد میسوفونیا می شوند؟

برخی از رایج ترین صداهایی که باعث ظهور احساسات منفی مرتبط با میسوفونیا یا صدابیزاری می شوند عبارتند از:

• صداهای ناشی از دهان: نوشیدن، جویدن، آروغ زدن، بوسیدن، خمیازه کشیدن یا مسواک زدن. صدای ناشی از دهان، یکی از مهمترین عوامل ایجاد اختلال صدا بیزاری یا میسوفونیا است.
• صداهای تنفسی: خروپف، عطسه، یا تنفس پر سر و صدا.
• صداهای مرتبط با صدا: زمزمه، صدای خشن یا استفاده مکرر از کلمات.
• صداهای محیطی: صدای تولید شده توسط کلیدها، تلویزیون روشن، صدایی که هنگام ورق زدن صفحات کتاب یا صدای تیک تاک ساعت ایجاد می شود.
• صداهای حیوانات: پارس سگ، پرواز پرندگان یا حیوانات در حال نوشیدن آب یا غذا خوردن.

برخی از افراد تنها با شنیدن یکی از این صداها؛ علائم صدا بیزاری را نشان می‌دهند، در حالی که برخی دیگر ممکن است در تحمل بیش از یک صدا مشکل داشته باشند و به همین دلیل، لیست بی پایانی از صداها وجود دارد که میتواند باعث ایجاد میسوفونیا شود.

مطالعه بیشتر: زبان پریشی یا آفازیا (Aphasia) چیست؟ علل، علائم، انواع و تشخیص و درمان این مشکل زبانی.

آیا روشی برای تشخیص صدا بیزاری وجود دارد؟

آیا از میسوفونیا رنج می برید!؟ آیا آزمایشی وجود دارد که مشخص شود کسی این بیماری را دارد یا خیر؟ پاسخ کوتاه این است که خیر، به این سادگی نیست. بهترین راه برای تشخیص صدا بیزاری از طریق واکنش های فرد به صداهای خاص میباشد.
پزشک عمومی یا سایر متخصصان مراقبت های بهداشتی؛ می توانند آزمایش ها و بررسی های فردی را انجام دهند. اگر فرد نسبت به برخی صداها بیش از حد واکنش نشان دهد، ممکن است دچار میسوفونیا شده باشد. برای همه ما اتفاق افتاده که برخی صداهای خاص را ناخوشایند می‌دانیم، بدون این که ما دچار میسوفونیا باشیم. با این حال، برخی افراد در برابر این صداها، بیش از حد واکنش نشان میدهند. بنابراین، همیشه ایده خوبی است که به یک متخصص مراجعه کنید تا متوجه شوید که آیا واکنش های شدید به این صداها ناشی از میسوفونیا است یا خیر. برای مشاوره با متخصصان ما در کلینیک روانشناسی دکتر قیومی تماس بگیرید.

مطالعه بیشتر: تکنیک روانشناسی Emdr چیست؟ همه حقایق مشاوره ای ام دی آر.

نشانه های اختلال میسوفونیا

اگرچه هنوز هیچ آزمایشی برای تشخیص اختلال صدا بیزاری وجود ندارد، اما برخی از شایع ترین علائم افراد مبتلا به این اختلال، پس از یک صدای خاص ظاهر می شوند که عبارتند از:

• تحریک
• احساس خشم و تحریک بیش از حد
• اضطراب
• از جایی که صدا است فرار می کنید.
• اجتناب از برخی فعالیت ها به دلیل صداهای کوچک مانند غذا نخوردن در بیرون از خانه
• واکنش بیش از حد به یک صدای ساده
• به صورت توهین آمیز از افراد می خواهید که سر و صدا متوقف شود.
• علاوه بر این و در موارد نادر، علائم فیزیکی مانند افزایش ضربان قلب، سردرد، مشکلات معده، درد در فک، احساس فشار در قفسه سینه، بازوها یا در سراسر بدن، مشکلات تنفسی و افزایش بدن و بالا رفتن درجه حرارت ممکن است در فرد مبتلا رخ دهد.

این علائم معمولاً در دوران کودکی و در حدود سنین 9 تا 13 سالگی ظاهر می شوند و تا بزرگسالی ادامه می یابند. اما روان درمانی تکنیکی است که می تواند به فرد کمک کند تا برخی صداها را بهتر تحمل نماید.

مطالعه بیشتر: اختلالات ریاضی یا دیسکلکولیا (Dyscalculia)، نشانه ها و علائم، عوارض، علت، درمان اختلال ریاضی.

روش های درمان اختلال صدا بیزاری

درمان اختلال میسوفونیا یا اختلال صدا بیزاری؛ بر کمک به فرد برای مقابله با صداهایی که او را دفع می‌کنند و تظاهر علائم ناخوشایند متمرکز است. بنابراین روانشناس و یا روانپزشک می‌توانند، راهبردهایی را برای اجتناب از تغییرات ناگهانی در فعالیت های روزانه نشان دهند. در پایین، روش های درمان و مقابله با اختلال بیزاری از صدا را توضیح می دهیم.

آموزش درمانی برای میسوفونیا

آموزش درمانی؛ شامل کمک به فرد مبتلا برای تفکر و تمرکز بر روی صدای دلپذیر، اجتناب از توجه خود بر روی صدای ناخوشایند اطراف می باشد. بنابراین در مرحله اول، می‌توان فرد را به گوش دادن به موسیقی در وعده های غذایی یا در موقعیت های دیگر تشویق نمود که عموماً باعث واکنش ناخوشایند می‌شود.
همچنین، سعی کنید روی موسیقی تمرکز کرده و از فکر کردن به صدای ناخوشایند اجتناب نمایید. با گذشت زمان، این تکنیک تا زمانی سازگار می‌شود که موسیقی حذف شود و فرد دیگر نتواند توجه خود را بر روی صدایی که باعث ناهماهنگی شده است، متمرکز کند.

استفاده از روان درمانی برای درمان صدا بیزاری

در برخی موارد، احساس ناخوشایند ناشی از یک صدای خاص، ممکن است به تجربه منفی از گذشته فرد مرتبط باشد. در این موارد، روان درمانی می‌تواند ابزار بسیار خوبی برای تلاش برای درک منشاء این سندرم و حل مشکل یا حداقل کاهش واکنش به صداهای ناخوشایند باشد.

استفاده از وسایل حفاظت شنوایی

استفاده از وسایل محافظ شنوایی؛ باید آخرین تکنیک مورد استفاده در درمان میسوفونیا یا صدا بیزاری باشد، زیرا می‌تواند بر توانایی فرد برای اجتماعی شدن تأثیر بگذارد. به همین دلیل، این نوع دستگاه ها تنها باید در موارد شدید استفاده شوند، زمانی که فرد تمام روش های دیگر درمان میسوفونیا را بدون موفقیت امتحان کرده باشد.
هر زمان که از این دستگاه ها استفاده میشود باید جلسات روان درمانی تکمیل کننده درمان انجام شود، به گونه ای که هر چیزی که فرد را تحت تاثیر قرار میدهد، بر روی آن کار شود تا وابستگی به این نوع وسایل کاهش یابد.

مطالعه بیشتر: مشاوره روابط عاطفی.

روش های درمانی دیگر

علاوه بر آنچه در بالا ذکر شد، در برخی موارد روانشناس ممکن است تکنیک ‌های آرام‌سازی را نیز نشان دهد که می‌تواند به شما در سازگاری بهتر با صداهای ناخوشایند کمک کند. این تکنیک ها شامل هیپنوتیزم، عصبی- بیوفیدبک، مدیتیشن یا تمرکز حواس است که میتواند به تنهایی یا همراه با تکنیک های بالا استفاده شود.

پیامدها و عوارض اختلال میسوفونیا

میسوفونیا اختلالی است که می تواند کیفیت زندگی و ثبات عاطفی افراد مبتلا به آن را تحت تاثیر قرار دهد. این سر و صدا می تواند فرد مبتلا را خشمگین و آزرده کند. از آنجایی که آنها معمولاً صداهای بسیار رایج و روزمره هستند که “پناه گرفتن از آنها” دشوار می باشد، ممکن است فرد مبتلا به صدا بیزاری در نهایت از سایر اختلالات مرتبط زیر رنج ببرد:

• اضطراب
• افزایش ضربان قلب
• تعریق
• حملات خشم
• نیاز به فرار
• ایزوله سازی اجتماعی
• افسردگی

بیشتر بدانید: بیماری ها و اختلالات روانی.

فرق اختلال میسوفونیا با اختلال فونوفوبیا

اختلال میسوفونیا، کاهش تحمل صداهای خاص است اما فونوفوبیا ترس از صداها می باشد. هر دو اختلال بر اساس مفاهیم درک شده یا معانی آن صداها هستند، در حالی که هایپراکوزیس به راحتی صدا مربوط نمی‌شود.
فونوفوبیا، هراسی شبیه میسوفونیا است و هر دو اختلالات روانی هستند که کیفیت زندگی را محدود می کنند. در حالی که فونوفوبیا منجر به افزایش علائم اضطراب می شود، میسوفونیا به عنوان یک سندرم حساسیت انتخابی به صدا در نظر گرفته می شود.

 

منبع – منبع – منبع