اختلال دزدی بیمارگونه یا کلپتومانیا (Kleptomania) چیست؟ با جنون دزدی، پیشگیری، درمان آن آشنا شوید

اختلال دزدی بیمارگونه یا کلپتومانیا (Kleptomania)؛ یک اختلال روانی است که با میل کنترل نشده و وسواسی به دزدی مشخص میشود. جنون دزدی؛ یک اختلال کنترل تکانه است که در آن، خودکنترلی هیجانی و یا رفتاری غالب میباشد. این مشکل، معمولاً در نتیجه یا همراه با سایر بیماری های روانی ظاهر میشود. فرد مبتلا به دزدی بیمارگونه؛ بر خلاف دزد، اقلامی را برای ارضا یک تکانه می دزد، زیرا آن شی، برای او ارزشی ندارد و به سختی مورد استفاده قرار میگیرد.
به این صورت که غالبا، اقلام دزدیده شده توسط شخصی که دچار جنون دزدی است؛ دور انداخته یا ذخیره میشوند. پس از سرقت، فرد دچار احساس گناه، پشیمانی، ترس و شرم خواهد شد. در این بخش از مرکز مشاوره دکتر قیومی، همه چیز درمورد علل، علائم، ویژگی ها و درمان اختلال جنون سرقت و یا کلپتومانیا را به شما آموزش میدهیم. برای آشنایی بیشتر با این نوع از انواع بیماری ها و اختلالات روانی تا انتهای این مطلب همراه ما باشید.

اختلال دزدی بیمارگونه و جنون دزدی (Kleptomania) به چه معناست؟

اختلال کلپتومانیا (Kleptomania)؛ ناتوانی مکرر در برابر میل به سرقت چیزهایی است که معمولاً به آنها نیاز ندارید و اغلب ارزش کمی دارند. دزدی بیمارگونه؛ یک اختلال نادر اما جدی در سلامت روان می‌باشد که در صورت درمان نشدن، می‌تواند باعث دردهای روحی زیادی برای شما و عزیزانتان شود.
جنون دزدی؛ نوعی اختلال کنترل تکانه است، یعنی اختلالی که با مشکلات مربوط به خودکنترلی عاطفی یا رفتاری مشخص می شود. اگر اختلال کنترل تکانه دارید، در مقاومت در برابر وسوسه یا اصرار برای انجام عملی که برای دیگران یا خودتان مضر است، مشکل خواهید داشت.
بسیاری از دزدها؛ زندگی پنهانی دارند، زیرا می ترسند به دنبال درمان سلامت روان خود باشند. اگرچه هیچ درمانی برای اختلال کلپتومانیا وجود ندارد، اما درمان دارویی یا گفتار درمانی می تواند به توقف چرخه دزدی اجباری کمک کند.

مطالعه بیشتر: جدیدترین و مهمترین آموزش های ضروری در مورد مشاوره فردی را در این سری از مطالب مشاهده کنید.

ویژگی های افراد دارای اختلال دزدی بیمارگونه چیست؟

به طور کلی، افراد مبتلا به اختلال دزدی بیمارگونه خصوصیات و ویژگی های زیر را دارند:

• برخلاف سارقان معمولی مغازه، افراد مبتلا به اختلال جنون دزدی؛ به طور اجباری برای منافع شخصی، سرپیچی، انتقام یا شورش دزدی نمی کنند، بلکه آنها فقط به دلیل میل قوی به سرقت، نمی توانند در برابر آن مقاومت کنند.
• معمولاً، افراد دارای اختلال کلپتومانیا خود به‌ خود و بدون برنامه‌ ریزی یا کمک یا همکاری شخص دیگری؛ این کار (دزدی) را انجام می دهند.
• اکثر افراد مبتلا به جنون دزدی؛ در مکان های عمومی مانند فروشگاه ها و سوپرمارکت ها و برخی ممکن است از دوستان یا آشنایان خود سرقت کنند.
• اقلام دزدیده شده اغلب برای فرد مبتلا به کلپتومانیا بی ارزش هستند و فرد ابزار و پول لازم برای خرید آنها را دارد.
• اقلام دزدیده شده توسط فرد مبتلا به اختلال دزدی بیمارگونه؛ اغلب پنهان شده و هرگز استفاده نمی شوند. همچنین این وسایل می توانند به خانواده یا دوستان اهدا شده و یا حتی مخفیانه به جایی که از آنجا دزدیده شده اند، بازگردانده شوند.
• انگیزه‌های دزدی در فرد مبتلا به جنون سرقت؛ می‌توانند بیایند و بروند یا در طول زمان با شدت کمتر یا بیشتر رخ دهند.

مطالعه بیشتر: شایعترین اختلال اضطراب در کودک و نوجوان (Anxiety disorder)، علل، علائم، تشخیص و درمان.

علت اختلال کلپتومانیا یا جنون دزدی چیست!؟

علت اصلی اختلال کلپتومانیا ناشناخته است. نظریه های مختلف نشان می دهد که تغییرات خاصی در مغز؛ ممکن است علت اصلی این اختلال جنون دزدی باشد. تحقیقات بیشتری برای درک بهتر این علل احتمالی مورد نیاز می‌باشد، اما دزدی بیمارگونه می‌تواند به موارد زیر مرتبط باشد:

• مشکلات مربوط به یک ماده شیمیایی مغز (انتقال دهنده عصبی) به نام سروتونین؛ به تنظیم خلق و خو و احساسات کمک میکند. سطوح پایین سروتونین در افرادی که مستعد رفتارهای تکانشی هستند، رایج می باشد اما این در حد یک نظریه است.
• اختلالات اعتیاد دزدی، می‌تواند باعث آزاد شدن دوپامین (انتقال دهنده عصبی دیگر) شود. دوپامین باعث ایجاد احساسات لذت بخش می‌شود و برخی از افراد به دنبال این هستند که این احساس لذت بخش را بارها داشته باشند.
• سیستم اپیوئیدی مغز که سیستم تکانه ها را تنظیم می کند، عدم تعادل در این سیستم می تواند مقاومت در برابر تکانه ها را دشوار کند.

مطالعه بیشتر: زبان پریشی یا آفازیا (Aphasia) چیست؟ علل، علائم، انواع و تشخیص و درمان این مشکل زبانی.

عوامل خطر اختلال دزدی بیمارگونه که باید حتما به آنها توجه کرد

برخی از افراد مبتلا به کلپتومانیا یا دزدی بیمارگونه، ممکن است هرگز به دنبال درمان نباشند یا پس از سرقت های مکرر به زندان بروند، بنابراین بسیاری از موارد کلپتومانیا تشخیص داده نمی شوند. اختلال جنون سرقت، اغلب در نوجوانی یا اوایل بزرگسالی شروع می‌شود، اما می‌تواند در میانسالی یا بعد از آن هم شروع شود. حدود دو سوم افراد مبتلا به کلپتومانیا یا جنون دزدی؛ بانوان هستند.

عوامل خطر برای اختلال کلپتومانیا، ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• سابقه خانواده: داشتن یکی از بستگان درجه یک، مانند والدین یا خواهر و برادر، مبتلا به دزدی بیمارگونه، اختلال وسواس فکری-اجباری، یا اعتیاد به مصرف الکل یا سایر مواد میتواند خطر ابتلا به کلپتومانیا را افزایش دهد.
• یک بیماری روانی دیگر داشته باشید: افراد مبتلا به کلپتومانیا، اغلب دارای یک بیماری روانی دیگر مانند اختلال دوقطبی، اختلال اضطراب، اختلال خوردن، اختلال مصرف مواد مخدر یا اختلال شخصیت می باشند.

مطالعه بیشتر: انواع اختلالات اضطراب (Anxiety disorders).

علائم اختلال دزدی بیمارگونه یا جنون دزدی؛ شامل چه مواردی است؟!

علائم اختلال دزدی بیمارگونه شامل موارد زیر می باشد:

• ناتوانی در مقاومت در برابر اصرارهای شدید برای سرقت وسایلی که به آنها نیاز ندارید.
• احساس افزایش تنش، اضطراب یا هیجان قبل از سرقت
• احساس لذت، تسکین یا رضایت در طول دزدی
• احساس گناه زیاد، پشیمانی، نفرت از خود، شرم یا ترس از دستگیر شدن پس از سرقت
• عود هوس ها و تکرار چرخه کلپتومانیا

مطالعه بیشتر: اختلال وسواس فکری و عملی (OCD) چیست؟ علائم، نشانه ها، روش های درمان وسواس فکری را آموزش ببینید.

عوارض و پیامدهای اختلال کلپتومانیا

در صورت عدم درمان، کلپتومانیا یا دزدی بیمارگونه؛ می‌تواند مشکلات جدی عاطفی، خانوادگی، شغلی، حقوقی و مالی ایجاد کند. به عنوان مثال، شما می‌دانید که دزدی اشتباه است، اما احساس می‌کنید، نمی‌توانید در برابر این خواسته مقاومت کنید، بنابراین احساس گناه، شرم، عزت نفس پایین و تحقیر می تواند شما را از بین ببرد.
همچنین، ممکن است به دلیل سرقت، دستگیر شوید یا اینکه یک زندگی اخلاقی و صادقانه داشته باشید و از رفتار دزدی اجباری خود گیج و منزجر شوید.

سایر اختلالات و عوارض مرتبط با کلپتومانیا ممکن است، شامل موارد زیر باشد:

• سایر اختلالات کنترل تکانه، مانند قمار اجباری یا خرید اجباری
• سوء مصرف الکل و مواد
• اختلالات شخصیت
• اختلالات اشتها
• افسردگی
• اختلال دو قطبی
• اختلال اضطراب
• افکار خودکشی و یا اقدام به خودکشی

مطالعه بیشتر: اختلال کمبود توجه یا بیش فعالی (ADHD) چیست و چگونه درمان میشود؟.

نکات مهم اختلال دزدی بیمارگونه که بهتر است بدانید!

شما می توانید با مقابله با چالش ها یا موقعیت ها در حین دریافت درمان حرفه ای اختلال جنون دزدی، گام های سالمی برای مراقبت از خود بردارید:

• به برنامه درمانی خود پایبند باشید. داروها را طبق دستور مصرف کنید و در جلسات درمانی برنامه ریزی شده خود شرکت نمایید.
• برای درک بهتر عوامل خطر، درمان ها و محرک ها، در مورد اختلال کلپتومانیا بیشتر بیاموزید.
• محرک ها را شناسایی کنید موقعیت ها، افکار و احساساتی را که باعث میل به دزدی می شود را شناسایی کنید تا بتوانید برای کنترل آن قدم بردارید.
• به دنبال درمان برای سوء مصرف مواد و سایر مشکلات سلامت روان خود باشید. مصرف مواد، افسردگی، اضطراب و استرس می‌توانند از یکدیگر تغذیه کنند و باعث چرخه ای از رفتارهای ناسالم شوند.
• روش آرام کردن و کنترل استرس خود را یاد بگیرید. تکنیک های کاهش استرس مانند مدیتیشن، یوگا یا ورزش را امتحان کنید.
• روی هدف خود تمرکز کنید، بهبودی از کلپتومانیا ممکن است زمان ببرد. با در نظر گرفتن اهداف بهبودی خود برای ترمیم روابط آسیب دیده و همچنین مشکلات مالی و قانونی، انگیزه خود را برای درمان دزدی بیمارگونه حفظ نمایید.

مطالعه بیشتر: تفاوت خلق (Moods)، احساس (feeling)، عاطفه (Affect) و هیجان (Emotion)! تفاوت احساس و عاطفه چیست و چرا مهم است بدانیم!؟.

روش های درمان اختلال کلپتومانیا و یا اختلال جنون دزدی به چه صورت است؟

اگرچه ترس، تحقیر یا خجالت ممکن است، درمان اختلال جنون دزدی را برای شما دشوار کند، اما مهم است که به دنبال کمک باشید. غلبه بر کلپتومانیا به تنهایی دشوار است، بدون درمان، کلپتومانیا احتمالاً یک اختلال طولانی مدت و مداوم می‌باشد.
درمان اختلال کلپتومانیا و یا دزدی بیمارگونه؛ معمولاً شامل دارو درمانی و روان درمانی یا هر دو است و گاهی اوقات همراه با یک گروه خودیاری خواهد بود. با این حال، هیچ درمان استانداردی برای کلپتومانیا وجود ندارد و محققان هنوز در تلاشند تا بفهمند چه چیزی برای درمان آن قطعی می باشد. شاید لازم باشد برای درمان اختلال جنون سرقت از چند راهکار بهره بگیرید.

مطالعه بیشتر: انواع اختلالات خلقی چیست؟ علائم، روش های درمان و پیشگیری از انواع اختلال خلقی را آموزش ببینید.

دارو درمانی دزدی بیمارگونه

تحقیقات علمی کمی در مورد استفاده از داروهای روانپزشکی برای درمان کلپتومانیا یا دزدی بیمارگونه وجود دارد و هیچ دارویی برای درمان اختلال جنون دزدی توسط سازمان غذا و دارو تایید نشده است. با این حال، برخی داروها بسته به شرایط شما و اگر شرایط سلامت روان دیگری مانند افسردگی یا سوء مصرف مواد دارید، ممکن است به شما کمک کند.

پزشک شما احتمالا، داروهای زیر را برای درمان اختلال دزدی بیمارگونه تجویز کند:

• یک داروی ترک اعتیاد به نام نالترکسون، یک آنتاگونیست مواد افیونی، که ممکن است میل و لذت مرتبط با دزدی را کاهش دهد.
• داروی ضد افسردگی؛ به طور خاص، یک مهارکننده انتخابی بازجذب سروتونین
• سایر داروها یا ترکیبی از آنها

نکته: اگر برای شما دارو تجویز شده است، از پزشک ارائه دهنده سلامت روان یا داروساز خود در مورد عوارض جانبی یا تداخلات احتمالی با سایر داروها سوال کنید.

روان درمانی جنون دزدی

نوعی روان درمانی به نام رفتار درمانی – شناختی به شما کمک میکند تا رفتارها یا باورهای ناسالم و منفی را شناسایی کرده و آنها را با رفتارهای سالم و مثبت جایگزین کنید. درمان شناختی – رفتاری می‌تواند، شامل تکنیک‌ های زیر باشد تا به شما کمک کند میل به کلپتومانیا را کنترل نمایید:

• حساسیت متقابل که در آن شما خود را در حال دزدی و مواجهه با عواقب منفی تجسم می کنید، گویی که گرفتار شده اید.
• بیزاری درمانی که در آن تکنیک‌های کمی دردناک را تمرین می‌ کنید ( مانند حبس نفس تا زمانی که احساس ناراحتی نکنید) در زمانی که میل به دزدی دارید.
• حساسیت زدایی سیستماتیک که در آن تکنیک های آرام سازی را تمرین کرده و تصور می کنید که در حال کنترل میل به دزدی هستید.

 

منبع