همه چیز درمورد گلاسر یا واقعیت درمانی (Glasser)، مبانی، تاریخچه و تکنیک های نظریه واقعیت درمانی گلاسر

در زندگی روزمره ما دائماً در حال تصمیم‌گیری هستیم. برای مثال، چه کنیم، چه بخوریم، با چه کسی باشیم و … درست است که ما تحت تأثیر تعداد زیادی از افراد هستیم (محیط خانوادگی، اجتماعی، تحصیلی و کاری در زندگی ما اهمیت زیادی دارد و می‌تواند تا حدی رفتار ما را هدایت کند). اما با این حال در نهایت این ما هستیم که تصمیم نهایی را برای اقدام یا عدم اقدام برای هر انجام کاری می‌گیریم. در اصل ما انتخاب کننده اصلی هستیم!
از نظر روانشناسی، این واقعیت از دیدگاه‌های مختلف مورد بررسی قرار گرفته و نظریه های متعددی را ایجاد کرده است. از جمله آنها نظریه واقعیت درمانی یا انتخاب ویلیام گلاسر می‎باشد که به نظریه واقعیت درمانی گلاسر (Glasser) شهرت دارد. روش گلاسر در روانشناسی، برای موارد زیادی کاربرد دارد که در این بخش از مجله روانشناسی دکتر قیومی، درباره این تکنیک و نظریه گلاسر؛ مبانی، تاریخچه، تاثیر آن در زوج درمانی و حل تعارضات صحبت کرده و به شما با زوج درماني به روش واقعيت درماني را آموزش میدهیم.

برای مشاوره آنلاین و همچنین مشاوره فردی و بیماری ها و اختلالات روانی با ما در مرکز مشاوره دکتر قیومی (drghaumi.com) در تماس باشید.

واقعیت درمانی (Glasser) چیست؟

نظریه واقعیت درمانی گلاسر (Glasser)؛ همه رفتارها را به عنوان انتخاب می‌بیند به این معنی که شرایط روانی را در نظر نمی‌گیرد. این بر اساس مفهومی به نام تئوری انتخاب است که می‌گوید انسان فقط پنج نیاز اساسی دارد که همه آنها ژنتیکی هستند و قابل تغییر نیستند. به همین دلیل، واقعیت درمانی یا روش درمان گلاسر، در دنیای درمان کمی بحث برانگیز می‎باشد، زیرا تشخیص شرایط سلامت روان را رد می‌کند.

مطالعه بیشتر: زوج درمانی چیست؟ همه چیز در مورد زوج درمانی (Couples therapy).

بیوگرافی ویلیام گلاسر (William Glasser)

روانپزشک معروف به نام ویلیام گلاسر (William Glasser) در کلیولند (1925–2013) به دنیا آمد. اگرچه گلاسر در سن 20 سالگی در رشته مهندسی شیمی فارغ التحصیل شد و مدتی خود را وقف این حرفه کرد، اما بعداً تصمیم گرفت بر حرفه واقعی خود (زندگی انسانی) تمرکز کند. او در سال 1949 مدرک کارشناسی ارشد خود را در رشته روانشناسی بالینی به پایان رساند و در سال 1953 دکترای خود را در رشته روانپزشکی دریافت کرد.

ویلیام گلاسر، بعدها با دخترانی با مشکلات رفتار مجرمانه، کار کرد. در این زمان او با ارائه ایده ها و نظریه های جدید خود به یک نویسنده مشهور تبدیل شد. در سال 1957، او یک کلینیک روان درمانی خصوصی را در لس آنجلس، کالیفرنیا افتتاح کرد.

در سال 1965 او شناخته شده ترین مشارکت خود (واقعیت درمانی) را توسعه داد. تکنیک واقعیت درمانی یا همان گلاسر؛ مداخله ای از روانشناسی انسان گرا است و بر پذیرش واقعیت، توسط افرادی که از شرایط فعلی زندگی خود ناراضی هستند تمرکز دارد. از نظر گلاسر، هسته اصلی درمان و یا زوج درمانی، ظرفیت انسان برای تصمیم گیری است.

مطالعه بیشتر: انواع اختلالات خلقی (mood disorder)، علائم، راهکارها، روش های درمان و پیشگیری اختلال خلقی.

فواید روش واقعیت درمانی یا گلاسر (Glasser)

از آنجایی که روش واقعیت درمانی یا گلاسر (Glasser) بر مسئولیت‌پذیری تأکید دارد، ثابت شده که این تکنیک روانشناسی؛ به ویژه برای بزرگسالانی که با اعتیاد دست و پنجه نرم می‌کنند، مفید است. درمان به روش گلاسر نه تنها به آنها کمک می‌کند تا تأثیرات منفی زندگی گذشته خود را تشخیص دهند، بلکه نشان داده شده که احساس امیدواری را نیز افزایش می‌دهد.

همچنین، روش واقعیت درمانی یا گلاسر در محیط‌های مدرسه، بسیار مفید می‏باشد. زیرا این روش درمان در مشاوره فردی؛ نه تنها بر خودکنترلی تأکید می‌کند، بلکه به کودکان نشان می‌دهد که می‌توانند پیامدهای ناشی از رفتارها و تکالیف مدرسه را خودشان کنترل کنند.

مطالعه بیشتر: تفاوت خلق (Moods)، احساس (feeling)، عاطفه (Affect) و هیجان (Emotion)! تفاوت احساس و عاطفه چیست و چرا مهم است بدانیم!؟.

نظریه و دیدگاه گلاسر برای زوج درمانی

نظریه انتخاب ویلیام گلاسر؛ می‎گوید که انسان قادر به کنترل خود است. در واقع، مغز و ذهن ما اجازه کنترل رفتار از درون را به ما می‌دهد. این نظریه از پارادایم شناختی سرچشمه می‌گیرد و پیشنهاد می‌کند که اگرچه دنیای بیرون بر ما تأثیر می‌گذارد، اما ما تنها مسئول اعمال خود هستیم.

بنابراین، نظریه انتخاب فرض می‌کند که ما قادریم افکار و اعمال خود را کنترل کنیم و حتی بر احساسات و فیزیولوژی خود تأثیر بگذاریم.

مطالعه بیشتر: انواع اختلالات اضطراب (Anxiety disorders).

نظریه انتخاب یا واقعیت درمانی گلاسر (Glasser)، این موارد را بیان میکند

• طبق نظریه واقعیت درمانی گلاسر؛ ما فقط می‌توانیم رفتار خود (نه رفتار دیگران) را کنترل کنیم.
• ما فقط می‎توانیم اطلاعات را به افراد دیگر بدهیم.
• طبق واقعیت درمانی گلاسر؛ همه مشکلات روانی پایدار، ماهیت رابطه ای دارند.
• رابطه مشکل ساز، همیشه بخشی از زندگی فعلی ما است.
• اگرچه گذشته، شیوه زندگی حال ما را تعیین می‌کند، اما ما فقط می‌توانیم نیازهای حال و آینده خود را برآورده کنیم.
• ما برای ارضای نیازهای خود باید تصاویر دنیای کیفیت را برآورده نماییم.
• هر کاری که ما به عنوان یک شخص انجام می‌دهیم، رفتار است.
• طبق واقعیت درمانی گلاسر؛ رفتار کل از چهار جزء (عمل، تفکر، احساسات و فیزیولوژی) تشکیل می‌شود.
• ما فقط کنترل مستقیم بر عمل و تفکر داریم. تغییر در اینها به طور غیر مستقیم بر اصلاح احساسات و فیزیولوژی تأثیر می‌گذارد.
• رفتار کل با افعالی مشخص می‌شود که به آسان‌ترین ویژگی‌های آن اشاره دارد.

مطالعه بیشتر: تکنیک روانشناسی Emdr چیست؟ همه حقایق مشاوره ای ام دی آر.

زوج درمانی به روش واقعیت درمانی یا گلاسر چیست؟

تئوری انتخاب یا واقعیت درمانی گلاسر؛ معتقد است که بیشتر مشکلاتی که در سطح روان‌شناختی به وجود می‌آیند از تعامل ضعیف فردی سرچشمه می‌گیرد و لازم است پیوند بین فرد و محیط بهبود یابد و همسالان او شروع به بهبودی کنند.

همانطور که قبلاً در سری مطالب مربوط به زوج درمانی و مشاوره ازدواج نیز گفتیم، ما نیز باید با اعمال و عکس العمل‌های خود نسبت به محیط، برای درک صحیح از واقعیت و مسئولیت کار کنیم که برای این‌کار؛ از تکنیک واقعیت درمانی یا گلاسر استفاده می‌شود. جنبه دیگری در زوج درمانی گلاسر یا واقعیت درمانی که مهم است، هنگام مواجهه با هر مشکلی از جمله تعارضات زوجین، باید بر زمان حال تمرکز کرد، یعنی لحظه ای که بیمار یا طرفین قادر به عمل و ایجاد تغییرات در خود هستند.

افکار و رفتارها را میتوان مستقیماً اصلاح کرد در حالی که سایر جنبه ها را نیز می‌توان از طریق آنها تغییر داد. درمانگر به منظور کمک به بیماران از جمله زوج درمانی، روی جنبه‌هایی مانند تعامل با دیگران، شناسایی و ارزیابی رفتارهای فعلی که ناسازگار هستند، برنامه‌ریزی مشترک، روش‌های انطباقی‌تر، عمل و تعهد به اجرای آنها بدون پذیرش بهانه یا تحمیل تحریم‌ها، کار می‌کند.

مطالعه بیشتر: اختلال دزدی بیمارگونه یا کلپتومانیا (Kleptomania) چیست؟ با جنون دزدی، پیشگیری، درمان آن آشنا شوید.

هفت عادت خوب و بد، طبق نظریه گلاسر

گلاسر یا واقعیت درمانی؛ پیشنهاد می‌کند که وجود هفت عادت با اثرات مخرب، مانع از رشد و رفاه صحیح اطرافیان و حتی خود ما است. این عادات تلاشی برای محدود کردن آزادی انتخاب یا فرار از مسئولیت آن می‎باشد. این عادت‌ها شامل سرزنش، تهدید، شکایت، انتقاد، تنبیه و رشوه دادن هستند.

از طرف دیگر، به همین ترتیب، او یک سری عادات دیگر را نیز در نظر می‎گیرد که باعث رشد خوب، یک رابطه خوب و احترام به حق انتخاب و مسئولیت گرفتن کارهای خود می‌شود. در این مورد عاداتی که این نظریه سازنده می‌داند، گوش دادن، اعتماد کردن، تشویق، پذیرش، احترام گذاشتن، مذاکره و حمایت از دیگران می‎باشد.

مطالعه بیشتر: تشخیص، علائم و درمان اختلال صدا بیزاری یا میسوفونیا (Misophonia).

روش گلاسر یا واقعیت درمانی برای چه کسانی مناسب است؟

به طور کلی، تکنیک واقعیت درمانی یا انتخاب در گروه‎ها، بسیار مؤثر است زیرا بر مسئولیت‌پذیری تأکید می‌کند. قطعا، درک این مفهوم (Glasser)، اغلب زمانی آسانتر است که همراه با دیگرانی که در آن شرکت دارند آموزش داده شود. همچنین این روش درمان به افراد یاد می‌دهد که مسئولیت شخصی را بر عهده بگیرند.

با این حال به طور قابل توجهی، روش گلاسر یا انتخاب کمتر برای درمان فردی، مطالعه شده است. این روش علاوه بر بهبود عملکرد با دانش آموزان، برای معلمان نیز مفید می‎باشد به این دلیل که تعامل با گروه‌هایی از افراد که تجارب مشابهی را تجربه می‌کنند، به آنها کمک می‌کند تا کمتر احساس تنهایی کنند و بیشتر مورد حمایت قرار گیرند.

گروه دیگری که با روش واقعیت درمانی یا گلاسر، اثرات مثبتی را تجربه کرده اند، افراد مبتلا به اسکیزوفرنی هستند. گفته می‌شود، بیمارانی که در جلسات واقعیت درمانی گروهی شرکت کردند، عزت نفس افزایش یافته و احساس کنترل بیشتری داشتند و مقابله با استرس را آسان‌تر می‌دانستند.

منبع – منبع – منبع