اضطراب جدایی در کودکان چیست؟ تشخیص، علائم و درمان اختلال ترس از جدایی

خداحافظی پر از اشک و کج خلقی، در سال های اول زندگی کودک رایج است. در حوالی اولین تولد کودکان، بسیاری از آنها دچار اختلال اضطراب جدایی (SAD) میشوند و زمانی که یکی از والدین (پدر یا مادر) سعی میکند آنها را با شخص دیگری تنها بگذارد، ناراحت میشوند.
اگرچه اختلال ترس از جدایی در رشد کودک کاملاً طبیعی است، اما میتواند ناراحت کننده باشد. درک آنچه که فرزند شما از سر می گذراند و داشتن چند استراتژی مقابله ای؛ می تواند به شما و کودکتان کمک کند تا به درمان اضطراب جدایی در کودکان بپردازید.
در این بخش از وبسایت مرکز مشاوره دکتر قیومی (drghaumi.com)، قصد داریم تا در مورد اضطراب جدایی در کودکان، علائم، عوامل و روش های درمان این نوع اختلال بیشتر صحبت کنیم تا شما بتوانید راحت تر با آن مقابله نمایید.

برای مشاوره آنلاین و همچنین مشاوره ازدواج و مشاوره خانواده با متخصصان ما در تماس باشید.

اختلال اضطراب جدایی در کودکان (SAD) چیست؟

معمولا نوزادان؛ به خوبی با سایر مراقبان سازگار می شوند. والدین بیشتر از خود نوزادان در مورد جدا شدن از نوزاد خود احساس اضطراب می کنند! تا زمانی که تمام نیازهای آنها برآورده شود، اکثر نوزادان زیر شش ماه، به راحتی با مراقبت دیگران سازگار هستند.

بین چهار تا هفت ماهگی، نوزادان احساس دائم بودن شی را خواهند داشت. به این معنی که آنها شروع به درک وجود اشیا و افراد می کنند، حتی اگر نمی توانند آنها را ببینند. نوزادان در این سن؛ یاد می گیرند که وقتی نمی توانند مادر یا پدر را ببینند، به این معنی است که آنها رفته اند.

نوزادان مفهوم زمان را درک نمی کنند، بنابراین نمی دانند که مادر برمی‌گردد و در غیاب او می‌تواند ناراحت و بی قرار شود. چه مادر در آشپزخانه باشد، چه در اتاق بغلی یا در دفتر، همه چیز برای یک نوزاد یکسان بوده و ممکن است تا زمانی که مادر به سمت او برگردد، گریه کند.

بین هشت ماهگی تا یک سالگی، کودکان به طور فزاینده ای مستقل می‌شوند، اما وقتی از والدین خود جدا می‌شوند، احساس ناامنی بیشتری می‌کنند. در این مرحله اضطراب جدایی در کودکان ایجاد میشود و وقتی یکی از والدین کودک می‌خواهد به جایی برود، بچه ‌ها عصبی و ناراحت می‌شوند.

مطالعه بیشتر: همه حقایق مشاوره مهارت های زندگی را در این سری مطالب آموزش ببینید.

در چه سنی اختلال اضطراب جدایی در کودک ایجاد میشود؟

سن دقیقی که در آن اضطراب جدایی ظاهر میشود، میتواند از کودکی به کودک دیگر متفاوت باشد. برخی از کودکان ممکن است آن را دیرتر، بین 18 ماهگی تا 2 و نیم سالگی نشان دهند. بعضی از کودکان هرگز آن را تجربه نمی‌کنند و در برخی دیگر، رویدادهای استرس ‌زای زندگی (از جمله یک مراقب جدید، تولد خواهر یا برادر، تغییر آدرس یا تنش در خانه) میتواند باعث ایجاد احساس ترس در مورد جدایی از والدینشان شود.

مطالعه بیشتر: درمورد خدمات روانشناسی بیشتر بدانید.

اضطراب جدایی در کودکان چقدر طول می کشد؟

مدت زمان اختلال اضطراب جدایی؛ بسته به هر کودک و نحوه واکنش والدین او متفاوت است. در برخی موارد و بسته به خلق و خوی کودک، اضطراب جدایی میتواند از اوایل کودکی تا سال های دبستان ادامه یابد. هنگامی که ترس از جدایی با فعالیت های عادی کودک تداخل پیدا کند، می‌تواند نشان دهنده این باشد که کودک دارای اختلال اضطراب عمیق تری است.

اگر اضطراب جدایی به طور ناگهانی در یک کودک بزرگتر ایجاد شود، ممکن است مشکل دیگری مانند قلدری یا آزار وجود داشته باشد. اضطراب جدایی با احساسات عادی کودکان بزرگتر، زمانی که نمی‌خواهند والدین آن را ترک کنند (که معمولاً با پرت کردن حواس کودک با چیز دیگری برطرف میشود) متفاوت است.

اگر هر بار که فرزند شما گریه میکند، وارد اتاق شوید و تمام برنامه های خود را لغو کنید، کودک شما به استفاده از این تاکتیک برای جلوگیری از جدایی ادامه میدهد.

علائم اختلال اضطراب جدایی در کودکان چگونه است؟

اختلال اضطراب جدایی؛ زمانی تشخیص داده میشود که علائم برای سن رشد بیش از حد باشد و باعث ناراحتی قابل توجهی در عملکرد روزانه کودکان شود.

علائم اختلال ترس از جدایی در کودکان، شامل موارد زیر است:

• پریشانی مکرر و مفرط در مورد پیش بینی یا دوری از خانه یا عزیزان
• نگرانی دائمی و مفرط در مورد از دست دادن والدین یا عزیزان دیگر در اثر بیماری یا فاجعه
• نگرانی دائمی از اینکه ممکن است اتفاق بدی بیفتد، مانند گم شدن یا ربوده شدن، باعث جدایی از والدین یا سایر عزیزان
• امتناع از دوری از خانه به دلیل ترس از جدایی
• امتناع از تنها ماندن در خانه بدون حضور والدین یا عزیزان دیگر در خانه
• مقاومت یا امتناع از خوابیدن به دور از خانه، بدون وجود والدین یا عزیزان دیگر در نزدیکی خود
• کابوس های تکراری در مورد جدایی
• شکایت های مکرر در مورد سردرد، معده درد یا علائم دیگر در هنگام پیش بینی جدایی از والدین یا سایر عزیزان
• اختلال اضطراب جدایی ممکن است مربوط به اختلال هراس و حملات پانیک باشد. دوره های مکرر احساس ناگهانی اضطراب شدید و ترس یا وحشت که در عرض چند دقیقه به اوج خود می رسد.

مطالعه بیشتر: بیماری ها و اختلالات روانی.

اختلال اضطراب جدایی چگونه تشخیص داده می شود؟

روانپزشک کودک یا سایر متخصصان بهداشت روان واجد شرایط، معمولاً پس از یک ارزیابی جامع روانپزشکی، اختلالات اضطرابی را در کودکان و نوجوانان تشخیص می‌دهند. والدینی که متوجه علائم اضطراب شدید در کودکان یا نوجوانان خود می‌شوند، میتوانند با جستجوی ارزیابی و درمان به موقع به کودک خود کمک کنند. درمان زودهنگام این اختلال، اغلب میتواند از مشکلات بعدی جلوگیری کند.

عوامل ظاهر شدن اضطراب جدایی در کودک

در برخی موارد، اختلال اضطراب جدایی میتواند ناشی از استرس های روزمره ناشی از جدایی از یک عزیز باشد. ممکن است علت ژنتیکی در ایجاد این اختلال نیز وجود داشته باشد. ترس از جدایی اغلب در دوران کودکی رخ میدهد، اما میتواند تا نوجوانی و گاهی تا بزرگسالی ادامه یابد.

عوامل خطر ظاهر شدن اضطراب جدایی در کودکان شامل موارد زیر است:

• استرس یا فقدان ناشی از جدایی، مانند بیماری یا مرگ یکی از عزیزان، از دست دادن حیوان خانگی، طلاق والدین، جابجایی یا رفتن به مدرسه
• برخی از کودکان بیشتر از دیگران مستعد ابتلا به اختلالات اضطرابی هستند.
• سابقه خانوادگی، از جمله خویشاوندان خونی که مشکلات اضطرابی یا اختلال اضطرابی دارند، نشان میدهد که این ویژگی ها ممکن است در خانواده ها دیده شود.
• مسائل زیست محیطی، مانند حضور در هنگام یک نوع فاجعه که شامل جدایی است.

مطالعه بیشتر: همه حقایق مشاوره خانواده را بدانید.

عوارض اختلال اضطراب جدایی چیست؟

اختلال اضطراب جدایی باعث ناراحتی شدید و مشکل در عملکرد در موقعیت های اجتماعی، محل کار یا مدرسه می شود.

اختلالاتی که ممکن است همراه با اختلال اضطراب جدایی باشد شامل موارد زیر است:

• سایر اختلالات اضطرابی مانند اضطراب فراگیر، حملات پانیک، فوبیا، اختلال اضطراب اجتماعی یا آگورا فوبیا
• اختلال وسواس فکری عملی
• افسردگی

روش های جلوگیری از اضطراب جدایی در کودک

هیچ راه مطمئنی برای جلوگیری از اختلال اضطراب جدایی در کودک شما وجود ندارد، اما نکات زیر ممکن است کمک کند.

• اگر نگران شدید که اضطراب فرزندتان شدیدتر از یک مرحله عادی رشد است، در اسرع وقت به دنبال مشاوره حرفه ای باشید. زیرا تشخیص و درمان به موقع میتواند به کاهش علائم و جلوگیری از بدتر شدن این اختلال کمک کند.
• برنامه درمانی کودک را دنبال کنید تا بدتر شدن علائم وجود نداشته باشد.
• اگر اضطراب، افسردگی یا سایر نگرانی ‌های مربوط به سلامت روان دارید، به دنبال درمان حرفه‌ای باشید تا بتوانید الگوی فرزند خود در نحوه مقابله با مشکل او باشید.

شیوه های درمان ترس از جدایی در کودکان

ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی فرزند شما درمان خاصی را برای اختلال اضطراب جدایی بر اساس موارد زیر تعیین می کند:

• سن فرزند شما
• سلامت عمومی و سلامت گذشته شما
• شدت بیماری شما
• فرزند شما چقدر می تواند درمان ها، روش ها یا داروهای خاص را تحمل کند.
• انتظار می رود این وضعیت چقدر طول بکشد.
• نظر یا ترجیح شما

اختلالات اضطرابی را میتوان به طور موثر درمان کرد. درمان همیشه باید بر اساس ارزیابی جامع کودک و خانواده باشد. توصیه های درمانی ممکن است، شامل درمان شناختی رفتاری برای کودک باشد. تمرکز باید بر کمک به کودک یا نوجوان در یادگیری مهارت های مدیریت اضطراب باشد.

همچنین، هدف کمک به شما در تسلط بر موقعیت هایی است که به اضطراب کمک میکند. برخی از کودکان نیز ممکن است از درمان با داروهای ضد افسردگی یا ضد اضطراب بهره‌مند شوند تا به آنها احساس آرامش بدهد. به علاوه، والدین نیز نقش حمایتی در هر فرآیند درمانی برای کودک ایفا میکنند. همچنین، برای درمان اضطراب جدایی خانواده درمانی و مشاوره با مدرسه کودک نیز ممکن است توصیه شود.

نحوه کمک والدین به اضطراب جدایی کودک

نکات زیر میتواند به کودکان و والدین آنها کمک کند تا از این دوران سخت عبور کنند:

• سعی کنید فرزند خود را در مهدکودک با یک غریبه بین سنین هشت ماه تا یک ساله که به احتمال زیاد اضطراب جدایی برای اولین بار ظاهر می شود، قرار ندهید. همچنین سعی کنید، زمانی که کودک شما خسته، گرسنه یا بی قرار است از او جدا نشوید. در صورت امکان، گردش های خود را بعد از چرت زدن یا وعده های غذایی کودک برنامه ریزی نمایید.
• جدا بودن از کودک خود را تمرین کرده و به تدریج او را با افراد و مکان های جدید آشنا کنید. اگر قصد دارید، فرزندتان را به سرپرستی یکی از اعضای جدید خانواده یا پرستار بسپارید، او را زودتر دعوت کنید تا زمانی که در یک اتاق هستید بتوانید مدتی را با هم بگذرانید.
• اگر بچه شما به یک مهدکودک یا پیش دبستانی جدید می رود، قبل از اینکه او را برای تمام وقت در آنجا بگذارید، چندین بار با هم از آن مکان دیدن نمایید. تمرین کنید که فرزندتان را برای مدت کوتاهی نزد یک مراقب بگذارید تا او به دوری از شما عادت کند.
• یک مراسم خداحافظی ایجاد کنید که در آن میتوانید به زیبایی و عاشقانه، اما محکم و بدون تردید خداحافظی بگویید. آرام بمانید و به فرزند خود بگویید که به او اعتماد دارید. به او اطمینان دهید که باز خواهید گشت و با استفاده از مفاهیمی که کودک شما می تواند درک کند، توضیح دهید که بازگشت چقدر طول میکشد. در حین خداحافظی از کودک تمام توجه خود را به او معطوف کنید و وقتی گفت که می رود، دور شوید.

منبع – منبع – منبع